Tarımsal İlaç Kalıntılarının Giderilmesi Amacıyla Ozon Kullanımı

Ozon uygulamasının pestisit kalıntılarının azaltılması üzerine etkisi:

 Ozon, atmosferimizde doğal halde bulunan oldukça önemli bir maddedir. Üretimi ise ozon jeneratörleri ile mümkündür . Ozonlama işlemi ile meyve ve sebzelerde pestisit kalıntılarının uzaklaştırılmasında ozon gaz olarak veya su içerisinde çözündürülerek kullanılabilir. Bu amaçla, hasat edilmiş marul, çeri domates ve çileklere püskürtülerek uygulanan fenitrothion (kontak etkili) pestisit kalıntısının basınç azaltımı yöntemi ve gaz-su sirkülasyon yöntemi ile üretilen ozon kullanılarak uzaklaştırma miktarı incelenmiştir. Basınç azaltımı yöntemi ile uygulanan ozonun etkinliğinin gaz-su sirkülasyon yöntemi ile uygulanan ozondan daha yüksek olduğu görülmüştür. 

Basınç azaltımı yöntemi ile 2 ppm dozunda, 20⁰C sıcaklıkta 10 dakika süre ile uygulanan ozonun, marul örneğinde 356 ppm olan pestisitin 92 ppm, domateste 3 ppm olan pestisitin 2 ppm, çilekte 43 ppm olan pestisitin 23 ppm miktarına kadar azalmasını sağladığı görülmüştür (Ikeura vd., 2011). 

Pak çoy (çin lahanası) bitkisine hasat sonrası püskürtülerek uygulanan methyl-parathion (kontak etkili), parathion (kontak etkili), diazinon (sistemik etkili) ve cypermethrin (yarı sistemik etkili) pestisitlerinin uzaklaştırılmasında ozon dozu (1.4 ve 2.0 mg/L), sıcaklık(14 ve 24ºC) ve ozon uygulama süresinin(15 ve 30 dakika) etkisinin belirlenmesi amacı ile çalışma gerçekleştirilmiş ve 2 mg/L ozon dozu, 24ºC sıcaklık ve 30 dakika uygulama süresi diazinon (sistemik etkili) için 346 ppm’den 290 ppm’e, methyl-parathion (kontak etkili) için 441 ppm’den 322 ppm’e, parathion (kontak etkili) için 541 ppm’den 348 ppm’e ve cypermethrin (yarı sistemik etkili) için 361ppm’den 302 ppm’e azalma sağlaması nedeni ile en etkin parametreler olarak tespit edilmiştir (Wu vd., 2009). 

Domateslere hasat öncesi tarlada uygulanan imidacloprid (sistemik etkili), fenazaquin (kontak etkili), lambdacyhalothrin (yarı sistemik etkili) pestisitlerinin kalıntılarının uzaklaştırılması amacı ile 600 ml/dk ve 15ᵒC’de uygulanan ozonun imidacloprid (sistemik etkili) pestisitinde %40.88, fenazaquin (kontak etkili) pestisitinde %57.76 ve Journal of Food and Health Science, 3(3): 109-116 (2017) Journal abbreviation: J Food Health Sci 113 lambdacyhalothrin (yarı sistemik etkili) pestisitinde %20.4 oranında azalma sağladığı sonucuna varılmıştır