Seralarda Ozon Kullanımı
Seralarda çok yüksek oranda bulunan nemli hava, bakteri ve buna benzer mikroorganizmaların yaşayabilmesi için rahat bir ortam oluşturmaktadır. Ayrıca nemli hava mantar ve küf oluşumu içinde ideal bir yaşam alanı sağlamaktadır.
Seracılık sektöründe üretilen sebze, meyve, bitkilerin ve çiçeklerin dezenfeksiyonu 4 şekilde yapılabilmektedir.
1) Ozonla Dezenfeksiyon
2) Kimyasal Dezenfeksiyon
3) Güneş Enerjisi ile Dezenfeksiyon
4) Sıcak Buharla Dezenfeksiyon
Seralarda kullanılabilen bu dezenfeksiyon yöntemlerinden; Güneş Enerjisi Yöntemi ve Sıcak Buhar Yöntemi çok pahalı ve tam etkili olmaması yönünden olumsuzdur ve kullanılması pek tavsiye edilmez.
Kimyasalla Dezenfeksiyon Yöntemi, Dünyada, Avrupa’nın ve Amerika’nın birçok ülkesinde yasaklanmış olan kimyasalların kullanılmasından dolayı bitki ve insan sağlığını tehdit etmesi yönünden negatif özelliklidir. Ayrıca pestisit kalıntılarının kontrolünün doğru yapılamamış olması riski de göz ardı edilemez.
Bu sebepledir ki Ozonla Dezenfeksiyon Yöntemini en elverişli, verimli güvenilir ve kalıntı bırakmadığı için kullanılabilir özelliktedir. Ayrıca maliyet düşünüldüğünde çok daha tercih edilebilir bir sistemdir. Hem havayı hem suyu dezenfekte ettiği düşünülürse, sera içindeki havada yada sulama suyunda herhangi bir bakteri mantar yada mikroorganizmanın yaşaması söz konusu bile değildir.
Ozon gazı reaksiyon süresi kısa olduğu için etkisini bitirdikten sonra tekrar oksijene dönüştüğü için çok avantajlıdır. Ve dezenfeksiyon işleminden sonra ortamdaki havada bol miktarda serbest oksijen oluşur ki bu sağlığımız için son derece elverişli bir durumdur.
Seracılıkta ozon gazı kullanım şekli pulvarize edilerek uygulanır. Boş serada uygulama yapılacaksa, makinanın çalıştırılması yeterli gelecek ve ortamdaki virüs küf, mantar, bakteri yada herhangi bir mikroorganizmanın dezenfeksiyonu sağlanır. Böylelikle toprakta ve serada oksijen miktarı da arttırılmış olur.
Seracılık sektöründe ozon uygulaması nasıl yapılır?
Seracılık sektöründeki uygulamalar birkaç şekilde yapılmaktadır.
• Bitki yetiştirme viyollerinin bitkilerin ekiminden once ozonlu su ile dezenfekte edilmesi şeklindedir.
• Serada yetiştirilecek olan bitki türlerinin çimlenmesi amacıyla ortam değişkenlerinin sabitlendiği çimleme odalarının boş iken ozonlu su ile dezenfekte edilmesi şeklinde,
• Çimleme odalarında bitkinin çimlenmesi sırasında ortam havasından kaynaklanabilecek zararlılara karşı ortam havasının dezenfeksiyonu amacıyla ozon gazının gaz halde ortam havasına verilmesi şeklinde,
• Sera alanı boş iken diğer dezenfektan kimyasallarla yapıldığı gibi sera ortamının ozonlu su ile yıkanarak ve daha sonar sadece gaz haldeki ozonun ortam havasına verilmesi suretiyle dezenfekte edilmesi şeklinde,
• Sera ortamında bitki yetiştirme aşamasında sulama suyunun ozonlanarak hem besleme suyunun dezenfekte edilmesi hem de bitki yaşam ortamı olan viyollerdeki zararlıların inhibe edilmesi şeklinde,
• Sera ortamlarında çalışan personelin giysilerinin, ayak ve ellerinin dezenfeksiyonu şeklinde,
• Sera çevre ortamının ozonlu su ile dezenfekte edilmesi şeklinde uygulamak mümkündür.
Kısacası dezenfeksiyon ihtiyacı gereken her ortamda ozon kullanımı en etkili ve aynı zamanda ekonomik çözümdür.
Ozon jeneratörü vasıtasıyla üretilen ozon gazı, su ile reaksiyon tankında miks edilerek ozonlu su elde edilir. Burada su taşıyıcı ajan olarak kullanılır. Miks setinde ozon gazı venturi sistemiyle reaksiyon tankına alınır Ozon gazı burada kabarcıklar halinde yayılarak suyla basınç altında karışır ve maksimum çözünme sağlanır. Reaksiyon tankının yüksekliği ozon kabarcıklarının suyla yukarıya doğru yükselirken çözünmesi artar. Bu işlemlerde kullanılan tüm malzemeler ozona dayanıklı hammaddelerdir.
Seracılık Sektöründeki Uygulamalar : Seralarda bitkinin yetiştirildiği ortamda oluşan mikrobiyal kirlilikler, bitkiden alınan verimi olumsuz yönde etkilemektedir. Seralarda, sera içi havasının sürekli yüksek nemli ve ılık olması; ortamı bitki hastalık etmenleri için çok uygun kılmaktadır. Bu nedenle de özellikle yıl boyu üretimin sürdürüldüğü seraların hastalık yapıcı organizmalardan arındırılması temizlenmesi gerekmektedir. Kullanılan sulama suyunun ozonlanması, hem suyu dezenfekte ederek mikrobiyal kaynaklı bulaşmaların engellenmesini, hem de su ile birlikte ortama verilen ozon sayesinde toprak, viyol gibi bitki ortamlarının sterilizasyonunu sağlamaktadır. Özellikle damlama veya springleme şeklinde ozonlu su kullanımıyla etkili bir dezenfeksiyon gerçekleşmektedir. Ozon, sera alanında gaz halde uygulandığında, ortam havasını mikroorganizmalardan arındırarak temizlediği gibi oksijen konsantrasyonunu da artırarak bitkinin rahat nefes almasını sağlar.
Sera Sulama Suyunun Ozon Gazı İle Dezenfeksiyonu Ve Sonuçları Ozon ortamda, suda ve üründe hiçbir atık üretmediği için (tekrar oksijene dönüşür) Ürünün renginde ve tadında birdeğişiklikyaratmaz. Ozon kullanımı ürünün raf ömrünü uzatır. Sulama suyuna uygulanan ozon, suyun dezenfeksiyonu yanında uygulama toprağındaki mikroorganizmalarında dezenfeksiyonunu sağlamaktadır. Ozon suda veya ortamda belli bir bozunma süresi sonunda tekrar hammaddesi olan oksijene dönüşmektedir. Kısacası suda veya herhangi bir ortamda kalıntı bırakmamaktadır. Böylece sulama suyunun dezenfeksiyon amaçlı kullandığınız diğer dezenfektanların kullanılmasına gerek kalmamaktadır